ကုန္းေဘာင္ေခတ္ လူေမ်ာက္ အေျကာင္းကို လူထုေဒၚအမာ၊ ဒဂုန္ခင္ခင္ေလး၊ဦးစိန္ေမာင္ဦး၊ျမေကတု၊
ေမာင္သန္းေဆြ(ထားဝယ္)အစရွိတဲ႔စာေရးဆရာမ်ားကပုံစံအမ်ိဳးမ်ိဳးေရးခဲ႔ၾကပါတယ၊္ဒဂုန္ခင္ခင္
ေလးကစာဆိုေတာ္ဝတၳဳုႀကီးထဲမွာ၊ လူထုေဒၚအမာက ေဈးေကာက္လူေမ်ာက္ ေဆာင္းပါး၊ ဦးစိန္ေမာင္ဦးကလူေမ်ာက္မိသားစုနွင့္ သိပံံၸပညာ အျမင္၊ ျမေကတုကလူေမ်ာက္ ေမာင္ေရႊေမာင္နွင့္သမီးမယ္ဖံု၊
ေမာင္သန္းေဆြက ကုန္းေဘာင္ေခတ္က လူေမ်ာက္ရွင္းတမ္း စတဲ့နာမည္ေတြနဲျဖစ္ပါတယ္။
(ဒီအျဖစ္အပ်က္ေတြကို၁၈၂၆မွာပထမဆံုးမွတ္တမ္းတင္နိုင္ခဲ့တဲ့အဂၤလိပ္သံအဖြဲ႔ကကေရာဖို႔(ဒ္)မွတ္တမ္းကိုလူထုေဒၚအမာေဆာင္းပါးထဲမွာဖတ္နိုင္ပါတယ္) ေရႊေမာင္ဟာအဲဒီကတည္းကနန္းတြင္းမွာေပ်ာ္ေတာ္ဆက္အျဖစ္နဲ့ႀကီးျပင္းလာခဲ့တယ္။ေမ်ာက္ေတြလိုကျပေဖ်ာ္ေျဖရပါသတဲ့။သူ႔မိဘေတြမွာေရာသူတို႔မ်ိဳးႏြယ္္စုထဲမွာပါသူ႔လို အေမႊးအမ်ွင္ေတြမရွိဘူးလို႔ သူကေျပာပါတယ္။ လူပ်ိဳအျဖစ္ကို အသက္၂၀အရြယ္မွေရာက္ပါတယ္တဲ့။ အသက္၂၂မွာေတာ့ဘုရင္က(ဘျကီးေတာ္ဘုရား)သူ႔ကိုလွတဲ့နန္းတြင္းသူတစ္ေယာက္နဲ႔လက္ထပ္ေပးပါတယ္။သူတို႔ကေလး ေလးေယာက္ရခဲ့တယ္။ အားလံုးကမိန္းခေလးေတြခ်ည္းပါပဲ။
နွစ္ေယာက္ကေတာ့ယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္နဲ့ဆံုးပါးသြားခဲ့ျပီးတတိယသမီးေလးကမိခင္ျဖစ္သူနဲ့ေတာ္ေတာ့္ကို တူပါသတဲ့။ ေနာက္ဆံုး ၂နွစ္အရြယ္ ကေလးတစ္ေယာက္ကေတာ့သူ႔လိုပဲ အေမႊးအမ်ွင္ေတြနဲ႔ ျဖစ္လာတယ္။ အဲဒီ အငယ္ဆံုး သမီးက ေရႊေမာင္ရဲ့အေမြကိုဆက္ခံတဲ့ မဖံုး ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီေနာက္ ၁၈၅၅မွာ အင္းဝကို္ ဟင္နရီယူး(လ္) ေရာက္လာခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔ ေရာက္လာခ်ိန္မွာေတာ့ ကိုေရႊေမာင့္သမီး မဖံုးဟာ အသက္ ၃၁အရြယ္ ရွိေနပါျပီ။သူ႔ကို အီတလီလူမ်ိဳး တစ္ေယာက္က လက္ထပ္ျပီး နိုင္ငံျခားကိုေခၚသြားဖုိ႔ ႀကိဳးစားပါေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္သီေပါမင္းကခြင့္မျပဳခဲ့ပါဘူး။ေနာက္ဆံုးေတာ့ မဖံုးကိုဘုရင္ကပဲသာမန္အရပ္သားတစ္ေယာက္နဲ႔လက္ထပ္ေပးခဲ့တာလို႔ဆိုရပါမယ္။ဦးေရႊေမာင္ကေတာ့လူဆိုးဓားျပေတြသတ္ျဖတ္လို႔ကြယ္လြန္ျပီးခဲ့ျပီလို႔သိရပါတယ္။မဖံုးဟာလည္းသူ့အေဖဦးေရြွေမာင္လိုပဲတစ္ကိုယ္လံုးကိုအေမႊရွည္ေတြနဲ႔ဖံုးလို႔ေနပါတယ္။မဖံုးကေန သားသမီး သံုးေယာက္ ေမြးဖြားခဲ့ျပီး အဲဒီအထဲက ေမာင္ဖိုးဆက္နဲ႔မမိတို႔ဟာမဖံုးလိုပဲ တစ္ကိုယ္လံုးမွာ အေမႊးေတြနဲ႔ ျဖစ္ပါတယ္။
သူတို႔မိသားစုဟာ သူတို႔ကို အထူးအဆန္း လာၾကည့္တဲ့ နိုင္ငံျခားသားေတြ ဆီကေန အခေၾကးေငြကိုေကာက္
ခံျပီး အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းမႈုျပဳခဲ့တယ္။သူတို႔ဟာၾကည့္ရႈုသူတစ္ေယာက္ခ်င္းစီကေနရူပီးေငြေလး
ဆယ္ယူတယ္လို႔သိရပါတယ္။နာမည္ႀကီးေဖ်ာ္ေျဖတင္ဆက္သူ တစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ ဘာနမ္ဟာ ၁၈၇၁ ခုနွစ္ ကတည္းကသူတို႔ကိုအေမရိကန္ေခၚျပီး သူရဲ့ (Greatest Show On Earth) ဆိုတဲ့ ဆပ္ကပ္ပြဲျကီး
မွျပစားဖို႔ျကိုးစားခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘုရင္က ခြင့္မျပဳခဲ့ဘူး။ ၁၈၈၅မွာေတာ့ သီေပါမင္းနန္းက်ျပီး နန္းတြင္းေရးေတြ ရွုပ္ေထြးေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ မဖံုးတို႔ မိသားစုဟာေနျပည္ေတာ္ကေနေတာတြင္းတစ္ေနရာ
ကိုထြက္ေျပးခဲ့ၾကတယ္။ေမာင္ဖိုးဆက္ဟာမ်က္စိမေကာင္းေတာ့တဲ့မိခင္မဖံုးကိုေက်ာမွာပိုးျပီး
ထြက္ေျပးခဲ့တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ေတာထဲမွာ သူတို႔ ဒုကၡေရာက္ေနစဥ္မွာပဲ သီေပါမင္းထံမွာ အမႈထမ္းခဲ့ဖူး
တဲ့အီတလီလူမ်ိဳး အရာရွိ ကပတ္တိန္ ေပပာနိုက (Captain Paperno) သူတို႔ကိုရွာေတြ႔ျပီးကယ္တင္ခဲ့တယ္။
ျပီးေတာ့ သူတို႔ကို ဥပေရာကို ပို႔ဖို႔ စီစဥ္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၈၈၆ဇြန္လထဲမွာမမိ ကြယ္လြန္ခဲ့တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။
အသက္ ၂၃နွစ္ အရြယ္ေလာက္မွာျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။၁၈၈၆ေႏြြရာသီမွာေတာ့ သူတို႔ကို လန္ဒန္ျမိဳ႔ပီ
ကာဒလီ လမ္းေပၚက Egyptian Hall မွာျပန္လည္ေတြ႔ျမင္ရပါတယ္။
၁၈၈၆ ခုနွစ္ ေႏြရာသီမွာ မဖံုးနဲ႔ ေမာင္ဖိုးဆက္တို႔ အဂၤလန္ကို ေရာက္လာခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ မဖံုး အသက္က ၆၂ နွစ္ေလာက္ ရွိေနျပီျဖစ္ျပီး မ်က္စိလည္းကြယ္ေနပါျပီ။ ဘာနမ္လည္း သူတို႔ရွိရာ အဂၤလန္ကို လိုက္လာပါတယ္။ သူ႔အႀကံကအေမရိကားမွာ စီစဥ္တင္ဆက္ေနတဲ့ သူ႔ရဲ့ ပြဲထဲမွာ မဖံုးတို႔ သားအမိနွစ္ေယာက္ကိုျပသဖို႔ပါပဲ။ဒါေပမယ့္ သူ႔ထက္အရင္ လာျပီး စည္းရံုးေနတဲ့ အျခားေသာပြဲ
စီစဥ္ေနသူေတြလည္း အဲဒီကို ႀကိဳေရာက္ေနတာကိုေတြ႔ခဲ့ရျပန္တယ္။ ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ဘာနမ္ဟာ အျခားသူေတြေပးတဲ့ေဈးထက္ အမ်ားႀကီးပိုေပးျပီး (ယခုေခတ္ ေဒၚလာ၂.၃သန္းေလာက္ေပးရတယ္လို႔ သိရပါတယ္) သူတို႔မိသားစုကို ၁နွစ္ စာခ်ဳပ္နဲ႔ သူ႔ဆီမွာ ျပသဖို႔သေဘာတူညီခ်က္ ရရွိခဲ့ပါတယ္။
မဖံုးနဲ႔ သားျဖစ္သူ တို႔ဟာ ၁၈၈၇မွာလန္ဒန္ကေနျပင္သစ္နိုင္ငံကနာမည္ေက်ာ္FoliesBergereကိုလည္းေရာက္
သြားခဲ့ပါေသးတယ္။အဲဒီေနာက္သူတို႔ဟာဘာနမ္နဲ႔သေဘာတူညီခ်က္အရ အေမရိကန္က ဘာနမ္ရဲ့
ဆပ္ကပ္ပြဲေတြမွာလိုက္ပါေဖ်ာ္ေျဖခဲ့ၾကတယ္။ စာခ်ဳပ္္သက္တမ္း မကုန္ဆံုးမီကာလ ၁၈၈၈ ခုနွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလမွာေတာ့ မဖံုးဟာ အေမရိကန္နိုင္ငံ ဝါရွင္တန္ဒီစီမွာ ကြယ္လြန္ခဲ့တယ္။ ၁၈၅၅ ကပါတ္တိန္ ဟနရီယူး(လ္) လာတုန္းကသူမအသက္က ၃၁နွစ္ ဆိုခဲ့ေတာ့ ကြယ္လြန္ခ်ိန္မွာ အသက္၆၄နွစ္လို႔ မွတ္ယူရပါတယ္။ သူ႔စ်ာပနကို ဝါရွင္တန္ဒီစီ သခ်ၤဳင္းမွာပဲ ျမန္မာထံုးတမ္းစဥ္လာ အတိုင္း သျဂိဳဟ္ ခဲ့တယ္လို႔သိရပါတယ္။
မဖံုး ကြယ္လြန္သြားေပမယ့္ ေမာင္ဖိုးဆက္ဟာ သူ႔မိန္းမနဲ႔အတူ ဆက္ျပီး ပြဲေတြျပသခဲ့တယ္လို႔ ယူဆရပါတယ္။ သူ႔မိန္းမဟာ တခ်ိန္က နန္းတြင္းအပ်ိဳေတာ္တစ္ဦးျဖစ္ပါတယ္။ ေမာင္ဖိုးဆက္ဟာ တစ္ကိုယ္လံုး အေမႊးေတြဖံုးေနေပမယ့္ခါးကေနစျပီးဒူးအထိမင္ေၾကာင္အျပည့္ထိုးထားတယ္ နူးညံ့သိမ္ေမြ႔ျပီး
ဉာဏ္ရည္လည္း မနိမ့္က်သလိုဆက္ဆံေရး ေကာင္းမြန္တယ္လို႔ J.J. Weir ဆိုသူကလည္း မွတ္တမ္း တင္ခဲ့တယ္။ ေမာင္ဖိုးဆက္ အေၾကာင္း ေနာက္ဆံုး ေတြ႔ရတာက ၁၈၉၄ခုနွစ္မွာ ထုတ္ေဝခဲ့တဲ့ World's Columbian Dental Congress, Volume 1မွာပါ။ အဲဒီအထဲက ဆရာဝန္တစ္ေယာက္ဟာ ေမာင္ဖိုးဆက္ကို ၁၈၉၁မွာေတြ႔ဆံုခဲ့တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။သူ႔ရဲ့သြားေတြကိုစစ္ေဆးၾကည့္ဖို႔ ႀကိဳးစားေပမယ့္ ပြဲစီစဥ္သူေတြက ခြင့္မျပဳခဲ့ဘူးလို႔ဆိုပါတယ္။အဲဒီေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့သူတို႔ရဲ့ သတင္းေတြ ေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ့တယ္။
Buchanan's Journal of Man, February 1887 Volume 1, Number 1 ထဲမွာေမာင္ဖိုးဆက္မွာသားသမီးမရွိဘူး
လို႔ဆိုထားတာမို႔ေအာက္ပါဓာတ္ပံုအရဆိုရင္လည္းအမ်ိဳးသမီးငယ္ဟာေမာင္ဖိုးဆက္ရဲ့ညီမမယ္မိျဖစ္ပါလိမ့္
မယ္။အလယ္မွာရပ္ေနတဲ့လူဟာမဖံုးရဲ့ေယာက္်ား ေမာင္ဖိုးဆက္ရဲ့ အေဖျဖစ္လိမ့္မယ္
လို႔တြက္ဆၾကပါတယ္။မယ္မိကလည္းအသက္၂၆နွစ္မွာကြယ္လြန္ခဲ႔တယ္ဆိုေတာ့သားသမီးမရွိေလာက္ပါဘူး။
ေနာက္ဆုံးမ်ိိဳးဆက္ျဖစ္တ႔ဲေမာင္ဖုိးဆက္မွာသားသမီးမရွိဘူးဆိုေတာ့မိ်ဳးဆက္ျပတ္သြားတယ္လို႔ယူဆရပါတယ္။
Shwefriends
***********************************************************
ဗဟုသုတ ရေစမယ့္ က်န္းမာေရး၊သုတ၊ရသ အေႀကာင္းအရာ
အစုံစုံကုိသိရွိေစႏုိင္ဖုိ႔ သုတဇုန္ကုိ Like ထားပါ :)
#သုတဇုန္
www.facebook.com/thutazone
www.thutazone.blogspot.com